AC 2.3.1. Modal shift

Ons plan

We zetten in op duurzame mobiliteit met aandacht voor het milieu, klimaat en gezondheid. We promoten deelmobiliteit en bieden een gemeentelijke wagen aan als deelwagen. We organiseren jaarlijks een bandenspanningscampagne.

Tijdpad & mijlpalen

Tijdpad & mijlpalen

Deelmobiliteit:

• Opmaak plan van aanpak deelmobiliteit - Q1 2022 - uitgevoerd
• Opstarten samenwerking met deelauto-organisatie Poppy - Q2 2022 - uitgevoerd
• Projectnota deelwagen op M-team -  uitgevoerd
• Voorstel behoeftepeiling / infoavond op M-team - uitgevoerd
• Start onderzoek voor plaatsen 4 deelwagens (vaste plaatsen met reservatiesysteem) in de 4 kernen van Sint-Katelijne-Waver - voorstel onderzoek op P-team - bepaling verdere acties: Q2 2023 - uitgevoerd
• Uitwerken behoeftepeiling: Q4 2023 - Q1 2024  (in overleg met dienst communicatie uitwerken aangepaste behoeftepeiling en communicatiecampagne)
• Versturen behoeftepeiling gekoppeld aan 30 dagen zonder wagen: Q2 2024
• Verwerken resultaten behoeftepeiling: Q3-4 2024.
• Voorstel verplaatsen Cambiowagen naar gemeentehuis op P-team: Q1 2025
• Organisatie infoavond i.s.m. Cambio: Q3 2023 - uitgevoerd
• Onderzoek naar het wegdoen van een eigen wagen op M-team: in afwachting opstart project vergroening wagenpark van Raf

Laadpalen:

• Opmaak interne projectnota en validatie: Q3 2022 - uitgevoerd
• Inwerken in vergunningenbeleid zowel voor niet-woongebouwen als woongebouwen: uitgevoerd
• Opmaak strategisch plan laadpalen / wettelijke voorwaarden eigen patrimonium: uitgevoerd
• Opleiding over digitaal platform van MOW: uitgevoerd
• Opvolgen aanvragen laadpalen voor privé personen: wekelijkse opvolging gedurende de volledige loopperiode van het MOW project
• Opvolgen strategische laadpalen: wekelijkse opvolging gedurende de volledige loopperiode van het MOW project
• Laadpalenbeleid: goedkeuring flow Paal Volgt Wagen, strategische laadpalen en kabel over de stoep: uitgevoerd
• Opmaak en goedkeuren strategisch plan: uitgevoerd
• Uitwerken van plan van aanpak (indien na laadpalen via project MOW nog noodzakelijk): Q4 2025

Bandenspanningsactie

• Dit wordt jaarlijks georganiseerd
• Voorstel om actie op te schorten en budget te verschuiven naar Fairtrade: Q1 2025.

Stand van zaken

Stand van zaken (toelichting)

Deelmobiliteit:

In de eerste helft van 2022 werd het plan van aanpak deelmobiliteit - autodelen goedgekeurd op het college. Als resultaat van deze goedkeuring werd een samenwerking opgestart met Poppy, als een proefproject van 6 maanden (liep tot december 2022). Er werden 6 auto's geplaatst in de zones Elzestraat, Pasbrug en Sint-Katelijne-Waver centrum. 

Op 24 maart 2023 besloot Poppy de zone Sint-Katelijne-Waver te sluiten. Er was te weinig gebruik in de zone en het was te arbeidsintensief voor Poppy om de zone te onderhouden. In de praktijk echter blijkt Poppy nog actief te zijn in de zone Pasbrug / Nieuwendijk (zone binnen R6). In deze zone konden mensen nog een Poppy wagen uitlenen of achterlaten. In Elzenstraat werd Poppy weinig gebruikt. 

Op vraag van het college en naar aanleiding van het stoppen van de Poppy wagens is een onderzoek gestart naar de kosten voor het plaatsen van 4 deelwagens, op vaste plaatsen en met reservatiesysteem in de 4 kernen. Vanuit onze Poppy-ervaring kunnen we bijleren over deelsystemen in een landelijke gemeente: 

• de burgers hebben nog tijd nodig om het systeem te leren kennen;
• het freefloating systeem geeft mensen te weinig zekerheid;
• in bepaalde zones slaan de deelwagens meer aan;
• de uitgestrekte gemeente die we zijn, zorgt ervoor dat deelsystemen moeilijk te onderhouden zijn.

Vanuit het onderzoek naar autodeelaanbieders in de omgeving van Sint-Katelijne-Waver is Cambio naar voren gekomen als een logische partner om de volgende redenen:

• is reeds aanwezig vlakbij Pasbrug;
• is in principe ook voorzien in het bouwproject Bergesteyn;
• kan snel leveren;
• levert als enige in onze regio conventionele wagens - lagere drempel voor burger / geen problemen met bezet houden bestaande laadpalen (of vertraging door aanvraag nieuwe laadpalen) - Stapp.in zou actief zijn in Putte maar dit zonder akkoord vanuit gemeente;
• betaalbaar.

Het college is akkoord gegaan om de opdracht aan Cambio te gunnen. Samen met Cambio zal ook een communicatietraject gestart worden dat in overleg met de dienst communicatie ook ruimer kan zijn dan alleen de Cambio wagens. Het voorstel is om op te starten met twee wagens: 1 wagen op het Hoppin punt op de Markt en 1 wagen op de parking in de Bosstraat. 

De gemeentelijke deelwagen is sinds augustus 2023 uit roulatie genomen. 

Het participatief traject (behoeftepeiling rond deelwagens en infomoment voor de burgers rond deelmobiliteit) is in samenwerking met Cambio opgestart. Blijvend communiceren rond Cambio / deelwagens is noodzakelijk. Een mooi voorbeeld daarvan is de aanwezigheid van Cambio en Autodelen.net op de Doe-dag Mobiliteit in maart 2024.  De burgers hebben kunnen ontdekken hoe een Cambiowagen werkt en hebben vragen kunnen stellen over (privé)autodelen aan een onafhankelijke organisatie.    

In juni 2024 was het de 30 dagen zonder wagen. We hebben tijdens deze campagne  een ruimere behoeftepeiling opgestart, de resultaten moeten nog gekristalliseerd worden. Om de campagne in de kijker te zetten en de mensen die hun auto lieten staan te belonen, werd er op de Kadodderloop cake uitgedeeld aan de fietsers. 

Een onderzoek naar het wegdoen van een eigen wagen en in de plaats gebruik maken van Cambio wagen is afgerond en zal mee opgenomen worden in de grotere oefening van het verduurzamen van het wagenpark. 

Uit de behoeftepeiling blijkt dat er zeker interesse is en ook ruimte (te weinig kilometers rijden met wagens) voor autodelen. Uit de praktijk blijkt dat de deelwagen in Onze Lieve Vrouw Waver te weinig wordt gebruikt. Vandaar dat we een voorstel zullen lanceren op het P-team om de cambiowagen te verplaatsen naar het gemeentehuis en ook te laten gebruiken door personeel. Zo geven we zelf het goede voorbeeld en staan er ook twee deelwagens in de buurt wat steeds ook een uitgebreider gebruik geeft (meer zekerheid dat er steeds één beschikbaar is).  

Hoe sneller ook de tweede Cambiowagen meer gebruikt wordt, hoe sneller we ons deelwagenaanbod kunnen uitbreiden met bijvoorbeeld een aanbod van een elektrisch voertuig.

Laadpalen:

De nood aan laadpalen dringt zich op nu steeds meer burgers vragen hebben rond laadpalen wegens de stijgende elektrische mobiliteit.

De projectnota werd intern goedgekeurd alsook werden er keuzes gemaakt voor beleidsbeslissingen:

• de flow van Paal Volgt Wagen;
• de strategische laadpalen;
• de kabel over de stoep.

Ondertussen werden de wettelijke regels ingebouwd in ons vergunningenbeleid en worden privé personen doorverwezen naar het loket van Vlaanderen indien ze een laadpaal nodig hebben. De eerste vragen rond een laadarm (type Archie cf. Mechelen) zijn binnen maar eigenlijk is er alleen interesse als de laadpaal kan aangesloten worden op zonnepanelen en dat kan tot op heden niet. Het project in Mechelen heeft veel personeelsinvestering gevraagd.

Strategische laadpalen:

In maart werd de flow van strategische laadpalen goedgekeurd op het college. Ook werd er een fasering / prioritering van de palen goedgekeurd. Hiervan werden in overleg met ENGIE in de eerste fase 9 laadpalen weerhouden die prioritair geplaatst zullen worden. In een tweede fase werden 4 extra laadpalen weerhouden. . Elke 6 maanden zal er een overleg met ENGIE zijn om te kijken in welke mate de verdere laadpalen kunnen geplaatst worden omdat ze afgestemd worden op onder andere de dorpskernvernieuwingen en de bouw van de evenementenhal. 

Volgens onze informatie zijn ondertussen 12 van de 17 strategische laadpalen ook daadwerkelijk actief.  Wat betreft de fase II I zijn er 4 palen extra voorzien. Ook de 3 eerste paal volgt palen zijn geplaatst (nog niet aangesloten).  Alle strategische palen worden goed gebruikt volgens ENGIE, behalve de paal op de personeelsparking van het gemeentehuis.

Het project van ENGIE is ook officieel verlengd tot oktober 2025. Een onderzoek naar of we wettelijk overal in orde zijn is gebeurd. Eigenlijk zijn we overal in orde afgezien van de parkings aan onze voetballen - daar is nog de vraag wie verantwoordelijk is voor het plaatsen van de palen: de concessiehouder (voetbal) of de eigenaar (gemeente). Overleg daarover is gepland. KFC Katelijne is wel al in orde wegens padelclub en genoeg bewoning in de buurt.

Privé aangevraagde laadpalen:

De flow wat betreft privé aangevraagde laadpalen werd goedgekeurd op het college in maart 2023.

Op het Workflow-platform kwamen drie aanvragen binnen. Gezien twee ervan uit de Walemstraat kwamen, werden er maar twee laadpalen behouden om te laten plaatsen door ENGIE: Walemstraat en Leyland (stond ook op de kaart van de strategische laadpalen).

Paal volgt Paal:

Er werden twee locaties voorgesteld om een laadpaal te plaatsen binnen het Paal volgt Paal project. Het gaat over de paal aan het Sint-Michielskasteel en de paal op de parking van de SUI die voldoende gebruikt worden om een extra paal te verantwoorden. Ondertussen is er ook een extra Paal volgt Paal dossier binnen gekomen voor de uitbreiding van de paal op de parking van SUI in de Vinkenhofstraat. 

Semi-publieke laadpalen: 

In overleg met de dienst communicatie wordt over de laadpalen gecommuniceerd op onze website: 

• waar er laadpalen staan;
• welke kaarten je nodig hebt;
• waar er plannen zijn voor laadpalen.

Om dit ook voor de semi-publieke laadpalen up-to-date te houden, hebben we in Q1 2024 een terreinbezoek gedaan om de toegankelijkheid te evalueren. Hieruit zal een geupdate lijst volgen van welke palen daadwerkelijk semi-publiek zijn en welke eigenlijk in overtreding zijn. De palen die in overtreding zijn zullen worden doorgegeven aan het loket dat de overtreders eventueel beboet. 

Bandenspanningsactie:
Deze actie wordt jaarlijks georganiseerd. 

In 2022 was dit een zeer succesvolle actie met de duidelijke stijging van het aantal gecontroleerde wagens. De actie was zo succesvol dat er zelfs wagens niet gezien konden worden.

De samenwerking met een bandenexpert die gratis advies geeft, is duidelijk een schot in de roos en te weerhouden. Opvallend is dat er ook bij 50 % van de banden verduring werd vastgesteld. 

In de eerste helft van 2023 zijn de eerste stappen gezet om de nieuwe bandingspanningscampagne te organiseren in juni 2023. Tijdens de actie in 2022 werden er veel verduurde banden aangeboden, vandaar de noodzaak om deze actie al vroeger te organiseren omdat het rijden met verduurde banden ook erg gevaarlijk is. 

Uit de evaluatie blijkt dat de actie organisatorisch goed is verlopen in 2023 maar dat er minder opkomst was. Dit kan te wijten zijn aan twee oorzaken: de snellere organisatie wegens de aanpassing van de timing van de actie of het feit dat er geen artikel is verschenen is #SKWleeft. In 2024 zouden wij dezelfde periode aanhouden maar meer over de actie communiceren.

De eerste communicatie zal gebeuren in #SKW leeft. We organiseren deze actie dit jaar met de bandenexpert en ook met Webo. Dit jaar zouden we de actie graag grondig evalueren om te beslissen of deze actie in 2025 en komende jaren nog moet weerhouden worden. 

Ook in 2024 is er minder volk komen opdagen dan in 2022 maar wel werden er veel verduurde banden geconstateerd. Er werden in totaal 74 auto's gecontroleerd waarvan 56 rondreden met de verkeerde bandenspanning.  In totaal werden er 15 versleten banden,  13 verduurde banden  en 2   gevaarlijk beschadigde banden door onze bandenexpert opgemerkt. 

Voorstel op het college om deze actie op te schorten met volgende argumenten:

• steeds meer auto’s meten zelf spanning
• sensibilisatie is gebeurd (mensen weten dat het niet goed is om met te lage spanning te rijden)
• controle verduurde en versleten banden gebeurt ook door de keuring
• kennismaking met bandenspecialist is gebeurd. 

Wat kost het?

Wat kost het?

Alle acties vallen nog steeds binnen de voorziene budgetten (deelwagens, laadpalen en bandenspanningsactie).

Deelmobiliteit:

Voor het particulier autodelen en voor deelwagenorganisaties die zijn opgenomen in vergunningen van woonprojecten zijn er in principe geen kosten (project ontwikkelaar draagt de kost). 

Voor de start van Cambio betalen we een opstartkost van € 2.420,00 - incl. btw en daar bovenop € 7.260,00 - incl. btw / wagen dus een totaal budget van € 14.520,00 - incl. btw indien we zouden starten met 2 wagens. Hoe meer de auto gebruikt wordt, hoe meer de auto 'zelfbedruipend' kan worden en hoe minder hij dus zal koste, voor de gemeente.

Voor het promoten van (eigen) deelwagens werd een budget voorzien van € 1.000,00 - daar werd nog niets van gebruikt. Dit budget zal gebruikt worden voor de communicatiecampagne die uitgewerkt wordt voor Cambio en autodelen. De inkomsten van de deelwagen zullen als budgetlijn geschrapt worden. 

Voor de Cambiowagens werd via een interne verschuiving € 15.000 voorzien. De cijfers van 2023 tonen aan dat de wagen die op de markt van Sint-Katelijne-Waver staat, evolueert naar zelf bedruipend, deze van de Bosstraat is daar nog ver vanaf.  De sensibilisatie-actie van de Kadodderloop is betaald met de cash back door gebruik van de cambiowagen op de Markt. Bij het verplaatsen van de cambiowagen naar het gemeentehuis rekenen we op een groter gebruik onder andere door het personeel en dus ook een grotere cashback. Hoe sneller ook de tweede Cambiowagen meer gebruikt wordt, hoe sneller we ons deelwagenaanbod kunnen uitbreiden met bijvoorbeeld een aanbod van een elektrisch voertuig.

Laadpalen:

Paal volgt Wagen

In principe neemt de CPO alle kosten voor plaatsing van de paal voor zijn rekening. De dienst openbare werken dient echter rekening te houden met de nodige terreinwerken zoals het plaatsen van het parkeerbord. Zij nemen deze werken best op in hun planning en budget.

Paal volgt Paal

In principe neemt de CPO alle kosten voor plaatsing van de paal voor zijn rekening. De dienst openbare werken dient echter rekening te houden met de nodige terreinwerken zoals het plaatsen van het parkeerbord. Zij nemen deze werken best op in hun planning en budget.

Strategische laadpalen

Wat betreft kosten zijn er in principe voor de gemeente geen kosten tenzij het in onderlinge afspraak volledig of gedeeltelijk betalen van de ondergrondse laadinfrastructuur bij het plaatsen van palen die verder liggen dan 25 meter van het bestaande net. De dienst openbare werken dient echter rekening te houden met de nodige terreinwerken zoals het plaatsen van het parkeerbord. Zij nemen deze werken best op in hun planning en budget.

Voor deze kosten werd er in 2023 en in 2024 een budget vastgelegd in het MJP van 25.000 euro (over twee jaar 50.000 euro in totaal). Gezien er in 2023 nog niks van dit budget werd gebruikt, werd het overgezet naar 2025. 

In 2024 waren de enige kosten het verwijderen van de geplaatste paal aan het station van Sint-Katelijne-Waver (parking eigendom NMBS) ten bedrage van 3850 euro. 

Indien achteraf blijkt dat er door omstandigheden nog extra kosten zijn (aanleg parkeerplaatsen, plaatsing parkeer borden, onverwachte graafwerken...), zal dit bekeken worden door eventueel verschuiving van budgetten of aanpassing meerjarenplan. 

Bandenspanningsactie:

Omdat er in 2023 ook rekening werd gehouden met de tijd die nodig was voor de opbouw en afbraak van de actie, zal in 2024 € 1.149,50 kosten.  Gezien er een voorstel is om deze actie op te schorten, zouden we graag dit budget verschoven zien naar Fairtrade.

Jaarrekening 2024